Sayıştay Başkanlığından Basın Açıklaması

Son günlerde çeşitli basın ve yayın organlarında, Sayıştayca denetlenmiş bazı kurumlar hakkında denetçiler tarafından sorumluların savunmalarını almak üzere düzenlenmiş sorguların, “kesinleşmiş Sayıştay kararları” gibi sunulduğu ve bu yolla kamuoyunda ilgili kurumlar ve yöneticileri hakkında olumsuz kanaatlerin oluşmasına sebebiyet verildiği gözlenmektedir. Bu nedenle aşağıda belirtilen hususların kamuoyu ile paylaşılmasına gerek duyulmuştur: Bilindiği gibi Sayıştay, Anayasanın 160 inci maddesine göre merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idareleri ile sosyal güvenlik kurumlarının bütün gelir ve giderleri ile mallarını Türkiye Büyük Millet Meclisi adına denetlemek ve sorumluların hesap ve işlemlerini kesin hükme bağlamak ve kanunlarla verilen inceleme, denetleme ve hükme bağlama işlerini yapmakla görevlidir. Aynı maddeye göre mahalli idarelerin hesap ve işlemlerini denetlemek ve kesin hükme bağlamakla da görevli olan Sayıştay, bu görevlerini tamamen bağımsız bir şekilde, başta 832 sayılı Sayıştay Kanunu olmak üzere ilgili mevzuat çerçevesinde yerine getirmektedir. Kamu kurumlarının hesaplarına yönelik denetimlerde ise, denetçilerce mevzuata uygun bulunmayan veya noksan görülen iş ve işlemler hakkında ”sorgu” düzenlenmekte ve bu sorgular sorumlularına tebliğ edilerek, savunma yapmaları istenmektedir. Yapılan savunmaların denetçiler tarafından değerlendirilmesi sonucunda, ihtiyaç duyulan hususların yargılanması amacıyla “yargı raporu” düzenlenmekte ve bu rapor Başkanlıkça ilgili Daireye havale edilmek suretiyle yargılanması sağlanmaktadır. Yargılama sonucunda denetçi raporlarında yer alan iddialar hükme bağlanmakta, bu hükümler hakkında ilgili taraflar isterlerse; temyiz, yargılamanın iadesi ya da karar düzeltmesi yollarına başvurulabilmektedir. Kesin hüküm ise yargılama sürecinin tamamlanmasını müteakip tesis edilmektedir. Dolayısıyla Sayıştay Denetçilerince yapılan denetim sonucunda düzenlenen sorgular; denetim ve yargılama sürecinin önemli bir unsuru olmakla birlikte nihai bir hüküm niteliği taşımamakta ve tespit edilen eksiklik ya da mevzuata aykırılıklar hakkında sorumluların savunmalarını almak amacıyla düzenlenmektedir. Ayrıca Sayıştay her yıl çok sayıda kurum ve kuruluşu denetlemek suretiyle binlerce sorgu düzenlemektedir. 2008 yılında, sadece yerinde incelenen hesaplara ilişkin olarak 6516 (altı bin beş yüz onaltı) madde sorgu yazılmış olup, sorgulara konu edilen meblağ yaklaşık 1.8 Milyar TL'dir. Sadece sorumlularına tebliğ edilen bu sorguların bir kısmının ya da belirli kurumlara ait olanların bir şekilde temin edilerek kamuoyuna sunulması, sadece belirli kurumların mevzuata aykırı ya da eksik iş ve işlemlerinin bulunduğu şeklinde bir kanaat oluşmasına yol açmakta ve dolayısıyla kamuoyunun yanılmasına sebebiyet vermektedir. Bu şekilde denetçilerce yapılan incelemeler sonucunda düzenlenen sorguların “kesinleşmiş Sayıştay kararları” olarak değerlendirilmemesi, ancak sorumluların savunmalarının alınması ve yargılama sürecinin tamamlanması suretiyle Sayıştay kararlarının tesis edildiğinin bilinmesi gerektiği hususu değerli basınımızın ve kamuoyunun bilgisine sunulur.